Miasto Syrakuzy (Siracusa) leży na płaskiej wapiennej wyżynie opadającej stromo do morza oraz na wyspie Ortigia.Część wyspy z Syrakuzami zwana jest Sycylią grecką, w odróżnieniu o arabskiego i bizantyjskiego zachodu. Najciekawsza część miasta to Ortigia. Od 2,5 tys. lat wyspę Ortigię z Sycylią łączy most. W starożytności Syrakuzy rywalizowały z Kartaginą i Atenami i były najważniejszym miastem na Sycylii. W starożytności były nie tylko ośrodkiem gospodarczym i politycznym, lecz także naukowym i kulturalnym.
Dzisiejsze miasto zajmuje niewielką część powierzchni starożytnych Syrakuz. Obrzymia, od dawna niezamieszkana wyżyna Epipolai, rozciągająca się na zachód od dzisiejszego miasta, była przed 2 tys. lat największą dzielnicą milionowej antycznej metropolii. Płaska skalista wysepka Ortigia służyła jako schronienie oraz naturalny port.
Ortygię najlepiej zwiedzać pieszo, chodząc uliczkami i zaułkami we wszystkie strony, każda uliczka, każdy dom są warte podziwiania. Uważać jednak trzeba na kieszonkowców i złodziei torebek, grasujących w tłumie turystów... Koniecznie trzeba zobaczyć przepiękny, elegancki plac Piazza Duomo.
Zielone źródło Aretuzy, ze słodką wodą, mimo, że znajdujące się tuż przy brzegu morza, przyciąga zwiedzających. Wokół źródła pływają kaczki, rośnie tam również papirus - symbol Syrakuz.
W Syrakuzach warto też zwiedzić Park Archeologiczny Neapoli z teatrem greckim, Ołtarz Hierona II, oraz latomie, czyli kamieniołomy, z których najciekawszy to tzw Ucho Dionizosa o niezwykłej akustyce.